Het Fonds Orcadia steunt drie onderzoeksprojecten over de interactie tussen gezondheid en milieu

Wat is de impact van klimaatverandering op de oversterfte in België? Welke impact kan beleid dat luchtvervuiling vermindert hebben op ziektes en overlijdens? In welke mate kunnen milieuvervuilende stoffen via moedermelk worden overgedragen op pasgeborenen? Drie toegepaste onderzoeksprojecten die vormen van interactie tussen gezondheid en milieu bestuderen, worden ondersteund door het Fonds Orcadia, opgericht en gefinancierd door Orcadia Asset Management en beheerd door de Koning Boudewijnstichting.

Het milieu en de gezondheid van mensen zijn nauw met elkaar verbonden: de achteruitgang van het milieu kan ernstige gevolgen hebben voor de fysieke en mentale gezondheid, maar het milieu en de natuur kunnen anderzijds ook bijdragen aan een betere menselijke gezondheid. Om toegepast onderzoek over vormen van interactie tussen de gezondheid van mensen en het milieu te ondersteunen werd binnen de Koning Boudewijnstichting het Fonds Orcadia opgericht. Dat wil jonge onderzoekers helpen bij de opstart van hun wetenschappelijke carrière en onderzoek ondersteunen dat nauw verbonden is met het werkveld, de samenleving en de politieke wereld. Het Fonds zet ook de sterke verwevenheid tussen de menselijke gezondheid en het milieu in de verf.

Drie projecten krijgen nu voor het eerst steun van het Fonds Orcadia. Ze worden de komende maanden gelanceerd. Hier volgt een korte beschrijving:

• ‘Oversterfte in diverse bevolkingsgroepen in België door klimaatverandering als gevolg van stijgende temperaturen’ (VUB). Klimaatverandering is op wereldschaal een belangrijke bedreiging voor de gezondheid, als gevolg van de uitstoot van broeikasgassen en de stijgende temperaturen. Toekomstprojecties bevestigen dat er een toename komt van milieu- en gezondheidsrisico’s. In België zijn de gegevens over de impact van klimaatverandering op de volksgezondheid nog schaars. Onder leiding van Dr Mariska Bauwelinck wil dit project de oversterfte die verband houdt met omgevingstemperatuur in kaart brengen. De resultaten van dit onderzoek kunnen worden gebruikt om gericht beleid uit te werken en het ruime publiek te sensibiliseren.
  
  
• ‘Evaluatie van de positieve impact van hypothetisch beleid dat luchtvervuiling reduceert op niet-overdraagbare ziekten, multimorbiditeit en mortaliteit in België’ (Sciensano). Slechte luchtkwaliteit is de oorzaak van veel gezondheidsproblemen, vooral ademhalings- en cardiovasculaire problemen. Dit vormt de belangrijkste milieuoorzaak van vroegtijdige sterfte in de EU. In België wordt een aanzienlijk deel van de bevolking, ondanks inspanningen om de luchtvervuiling tegen te gaan, nog steeds blootgesteld aan niveaus die de WHO-normen overschrijden. Het onderzoek onder leiding van Dr Ingrid Pelgrims zal de impact evalueren van interventiescenario’s die zijn gericht op het verminderen van de blootstelling aan vervuilende stoffen in België. De resultaten krijgen vorm in termen van het percentage ziekten of sterfgevallen dat dankzij deze maatregelen kan worden voorkomen. De resultaten zullen beleidsmakers helpen om de voordelen van een beleid dat de luchtvervuiling wil verminderen beter te begrijpen en om prioriteiten te stellen inzake strategieën die de luchtkwaliteit verbeteren.

• ‘Postnatale blootstelling aan zwarte koolstofdeeltjes: moedermelk en de impact op de cognitieve functies tijdens de eerste levensmaanden’ (UHasselt). Hoewel borstvoeding voor pasgeborenen veel voordelen met zich meebrengt, hebben diverse studies de aanwezigheid van milieuverontreinigende stoffen in moedermelk gerapporteerd. Zwarte koolstofdeeltjes (afkomstig van het wegverkeer), waarvan al is aangetoond dat ze een schadelijke invloed hebben op de zwangerschap en de foetus, zouden via de moedermelk kunnen worden overgedragen op zuigelingen. Dit onderzoek onder leiding van Dr Charlotte Cosemans wil voor het eerst de mogelijkheid analyseren dat moedermelk een drager kan zijn voor de overdracht van zwarte koolstofdeeltjes naar pasgeboren baby’s. Het doel is essentiële informatie te verstrekken en zo kinderen vanaf hun allereerste levensmaanden te beschermen.

Wilt u meer weten over deze projecten ? Neem dan contact op met Thierry Van Noppen (vannoppen.t@kbs-frb.be of 0479 31 85 56). Wij brengen u graag in contact met de betrokken onderzoekers.

Over het Fonds Orcadia

Het Fonds Orcadia werd opgericht binnen de Koning Boudewijnstichting door Orcadia Asset Management, een vermogensbeheerder die duurzaamheid integreert in de beleggingen van zijn cliënten en die wordt voorgezeten door Etienne de Callataÿ. Het Fonds Orcadia helpt jonge onderzoekers om hun wetenschappelijke carrière te lanceren, door postdoctorale projecten in het toegepast onderzoek te ondersteunen op het gebied van de interactie tussen gezondheid en milieu. Naast een (twee)jaarlijkse projectoproep kent het Fonds Orcadia ook punctuele steun toe aan initiatieven van algemeen belang of aan filantropische organisaties. Dat doet het Fonds op aanbeveling van de oprichters.