Bijna 300.000 euro voor groenere en gezondere stedelijke wijken

Ook in de stad heeft de natuur haar plaats. Rustgevend, verbindend, regenererend... groene ruimtes bieden tal van voordelen, voor zowel de bewoners als het milieu. In sommige stedelijke wijken, vooral die met een hoge bevolkingsdichtheid en socio-economische kwetsbaarheid, ontbreken deze groene oases echter vaak. Om dit te verhelpen, heeft de Koning Boudewijnstichting bijna 300.000 euro toegekend aan 17 initiatieven die gericht zijn op het ontwikkelen van groene en solidaire wijken in deze dichtbevolkte stedelijke gebieden. Doel: de band tussen de bewoners herstellen, hun gezondheid en welzijn versterken en de biodiversiteit weer een centrale rol geven in het hart van de stad.

Het is wetenschappelijk bewezen: de aanwezigheid van groen in stedelijke gebieden heeft tal van positieve effecten. Op het gebied van fysieke en mentale gezondheid: de natuur stimuleert beweging (wandelen, sporten, tuinieren...), terwijl ze ook rust- en ontspanningsruimtes biedt. Op milieugebied: ze draagt bij aan een grotere biodiversiteit en vermindert de impact van klimaatverandering door de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, warmte te absorberen en verkoeling te bieden. Op sociaal vlak: groene ruimtes bevorderen ontmoetingen en buurtgerichte hulp, waardoor de sociale banden binnen de wijken worden versterkt.

3-30-300

Echter, niet alle stedelijke wijken hebben gelijke toegang tot kwalitatieve groene ruimtes. Vooral dichtbevolkte wijken met een lage socio-economische status hebben vaak minder toegankelijke groene ruimtes. In het kader van haar programma’s Gezondheid en Klimaat heeft de Koning Boudewijnstichting eerder dit jaar een projectoproep gelanceerd om groene wijken te ontwikkelen in deze dichtbevolkte stedelijke gebieden; gebieden met meer dan 1.500 inwoners/km² en onvoldoende toegankelijke groene ruimtes. Hiervoor baseerde ze zich op de 3-30-300 regel die stelt dat:

•    vanuit elke woning 3 volwassen bomen zichtbaar moeten zijn;
•    elke wijk een boomdekking van minstens 30% moet hebben;
•    elke inwoner binnen maximaal 300 meter van zijn woning een groot openbaar groen moet kunnen bereiken.

De identificatie van de in aanmerking komende wijken werd uitgevoerd dankzij de expertise van het DataLab, een collectief van datawetenschappers ondersteund door de Koning Boudewijnstichting, die een kaart heeft opgesteld waarop de betrokken gebieden in rood zijn gemarkeerd.

17 projecten

Na deze oproep heeft een onafhankelijke jury van experts 17 initiatieven geselecteerd die samen een totale steun van 295.949 euro ontvangen. Hier vindt u de volledige lijst van deze projecten, die de komende maanden zullen worden uitgevoerd. Enkele voorbeelden:
 

• De LeefTuin in de Fransmanstraat te Laken is meer dan een tuin: het is een groene oase waar buurtbewoners, kunstenaars en Brusselse collectieve initiatieven samenkomen. Tussen tomatenplanten en bloemenweides ontstaan gesprekken, samenwerkingen en ideeën. Met een buitenoven, een moestuin en kunst tussen de schommels is de LeefTuin dé plek waar natuur, cultuur en community elkaar ontmoeten – een vleugje permacultuur, een snufje duurzaamheid en veel creativiteit inbegrepen.
• Berchem is een van de meest dichtbevolkte districten van Antwerpen. In de Oogststraat heeft een nieuwbouwproject publiek groen voorzien, maar door een historische vervuiling kan deze zone niet opengesteld worden voor de buurt. Het betreft een grote samentuin met twee serres. De site zal gesaneerd worden en samen met de buurtbewoners zal een plek gecreëerd worden om veilig te tuinieren. In de samentuin voorzien ze ook plaats voor inheemse natuur en nestgelegenheden en voeding voor dieren.
• In de dichtbevolkte Gentse wijk Sint-Macharius verhogen ze de biodiversiteit en natuurervaring op publiek domein: ze pakken ongebruikte graszones en pleinen aan en creëren luwte-oases voor mens en natuur. Van bij de start betrekken ze buurtbewoners, lokale verenigingen en de stadsdiensten. Via diverse toegankelijke workshops en wandelingen zorgen ze voor verbinding in de wijk (bv. aanleggen van biodiverse zones, bloemen oogsten voor thee, wandelingen en acties met biodiversiteit als doel)