‘Captain Kirk’ zet zijn koers uit voor de Koning Boudewijnstichting

Het zijn grote schoenen om te vullen. Dat beseft Brieuc Van Damme, die op 1 mei officieel het KBS-roer overnam van Luc Tayart. Die was bijna dertig jaar lang het kompas waarop de Stichting heeft gevaren.

De afgelopen maanden leerde Van Damme onder Tayarts vleugels het reilen en zeilen van de KBS grondig kennen. Nu ligt de verantwoordelijkheid voor de dagelijkse leiding van de Stichting bij hem. “Een stevige uitdaging”, beseft hij. “Maar ik heb er echt zin in. Samen met een ervaren directie, gedreven en getalenteerde medewerkers, een geëngageerde Raad van Bestuur en voorzitter zijn we er helemaal klaar voor.”

Als zoon van een Brugse vader en een Luikse moeder, als econoom, onderzoeker, docent aan verschillende universiteiten, kabinetsmedewerker, ondernemer, RIZIV-directeur-generaal en medeoprichter van de Vrijdaggroep – een bonte verzameling jonge denkers die vernieuwende oplossingen zoeken voor uitdagingen waarmee België wordt geconfronteerd – is Van Damme goed voorbereid op zijn nieuwe opdracht.

“Ik ben een policy geek”, geeft hij toe. “Als leidinggevende wil ik mijn medewerkers mobiliseren voor een gemeenschappelijk doel, op een participatieve manier.” Hij begon zijn mandaat dan ook met een ronde langs alle KBS-medewerkers. Waar zijn ze mee bezig? Welke dromen koesteren ze? Welke verwachtingen hebben ze voor de Stichting?

Het mag duidelijk zijn, de nieuwe CEO wil samen met de medewerkers, de Raad van Bestuur en de vele kennisvrijwilligers in de KBS-comités een vliegende start nemen. Van Damme vergelijkt de Stichting graag met de legendarische Starship Enterprise uit Star Trek. To boldly go where no one has gone before, is het motto van kapitein Kirk en zijn crew op hun ontdekking van de ruimte, op zoek naar vergeten volkeren en planeten.

“Ik vergelijk de Stichting graag met de Starship Enterprise: een instelling die via projecten, ideeën en oplossingen ondersteuning biedt waar anderen niet durven of kunnen gaan. Die hulp biedt aan vergeten mensen en schijnbaar hopeloze zaken. Door de meest kwetsbare mensen te helpen, bijvoorbeeld, of door een maatschappelijk innovatielabo te zijn voor nieuwe concepten en oplossingen. Soms kan zo’n voorgestelde oplossing de bal misslaan, maar we durven fouten maken met de KBS. Als je geen nieuwe ideeën uitprobeert, ga je niet vooruit. Vandaar: to boldly go where no one has gone before”, zegt Van Damme.

“Op een moment waarop de geschiedenis versnelt, de debatten scherper worden en populisme luider klinkt, moeten we extra hard ons best doen om naar iedereen te luisteren en om van daaruit een genuanceerde en pluralistische stem te laten klinken die constructief meedenkt aan oplossingen voor de uitdagingen van de lange termijn. De KBS moet die stem zijn”, vindt Van Damme. “Een stem die niet staat te klagen langs de zijlijn, maar die zelf de handen uit de mouwen steekt en met haar botten in het slijk gaat staan. Die durft te springen en waar nodig het voortouw neemt.”

De Stichting moet voor hem ook een ontmoetingsplek blijven waar iedereen zijn of haar stem kan laten horen. “Deze instelling is gebouwd op pluralisme. Die koers moeten we aanhouden in een steeds meer gepolariseerd debat. We zullen daarvoor standvastig en empathisch moeten zijn. Luisteren naar wat er leeft in de samenleving, vooral ook naar wie het gevoel heeft dat hij of zij niet gehoord wordt.”

In de komende maanden zal Van Damme al een tip van de sluiter oplichten over de koers die de Stichting zal varen met hem aan het roer. “We bouwen voort op onze sterktes en zullen de uitdagingen met open vizier aangaan.”

Eigen aan tijden als deze, met een oorlog vlakbij, de naweeën van een pandemie, een dreigende klimaatcrisis en economisch zwaar weer, is dat de samenleving zich moet heruitvinden en aanpassen aan deze nieuwe realiteit. “Het zijn stevige tijden, maar het is aan een instelling als de KBS om juist nu de kansen te zien die deze veranderingen bieden, zodat we samen een steentje kunnen bijdragen aan een betere samenleving. Makkelijk wordt dat niet, want verandering vraagt tijd, creativiteit, moed en volharding.” Het doet deze verwoede natuurliefhebber denken aan het verhaal over de beslissing om de wolf opnieuw te introduceren in Yellowstone National Park in de VS.

“Met de uitroeiing van de wolf trad een hele domino aan onverwachte effecten op. Door de wolf opnieuw te introduceren, ondanks het protest van de lokale bevolking, leefden fauna en flora weer op. Zie je, kleine, soms contra-intuïtieve maar goed doordachte acties kunnen hele systemen in beweging zetten. Dat is voor mij de rol van de KBS.”