Respijtoplossingen voor ouders van kinderen met een beperking in Vlaanderen en Brussel

Het dagelijkse leven van elke ouder die werk en gezin thuis moet combineren, vergt een hele organisatie, waarbij vaak een echt evenwicht moet worden gevonden. Deze realiteit is des te intenser wanneer het gezin een of meer kinderen telt met een gezondheidsprobleem, een handicap of een gedragsstoornis. Ouders zijn niet langer alleen ouders. Ze zijn ook mantelzorger, projectcoördinator, budgetbeheerder, verpleegkundige, kinesist, coach, enz.

De rol van ouder kan je niet lossen. Maar die andere petjes moeten deze ouders af en toe kunnen afzetten om de zorg voor hun kind vol te houden. In België zijn er nu veel initiatieven, vaak opgezet door de ouders zelf, die respijt bieden aan deze gezinnen en een breed scala aan diensten aanbieden, van tijdelijke hulp aan huis tot de opvang van enkele dagen. Deze initiatieven zijn ook een antwoord op het steeds terugkerende tekort aan plaatsen in residentiële diensten.

Toch blijft respijt in het algemeen een weinig bekend begrip, en het aantal concrete antwoorden dat wordt geboden is te gering voor de ouders en te gering in verhouding tot de vraag. Ouders zijn uitgeput en komen vaak in een situatie van sociaal isolement terecht, waardoor zij geen energie meer hebben om hulp te zoeken of te vinden. De Covid-crisis, waarin zij maandenlang aan hun lot werden overgelaten, heeft deze situatie nog nijpender gemaakt. Bovendien kennen de professionals die oplossingen proberen aan te dragen elkaar nauwelijks en zijn de initiatieven sociaal-economisch kwetsbaar omdat ze weinig overheidssteun en andere ondersteuning krijgen.

Hoe ziet een respijtzorgvoorziening eruit? Waar kan men deze diensten vinden? Is het aanbod voldoende? Vinden ouders wat ze nodig hebben? Wat ontbreekt er?

Met deze publicatie, de Koning Boudewijnstichting heeft besloten een inventaris op te maken van het bestaande aanbod en ouders te vragen naar hun ervaringen met het bestaande aanbod, de gaten die ze opmerken en de kansen die ze zien.