De Koningin Mathildeprijs 2024 gaat naar een project "Door Jongeren en Voor Jongeren".

Het project “De Trappen: een safe place en platform voor jongeren in het KMSKA” van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen wint de Koningin Mathildeprijs 2024. Op woensdag 24 april 2024 ontvingen ze de Prijs uit handen van Hare Majesteit de Koningin op het Koninklijk paleis. Voor het derde en laatste jaar werd er gewerkt rond het thema: I SEE | IDEA | I DO. Met het project “de Trappen”, dat 100% ‘Door Jongeren en Voor Jongeren’ is, creëert het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen een safe place en platform waar jongeren met diverse kwetsbaarheden - die weinig ervaring hebben met musea en culturele instellingen - even kunnen ontsnappen aan hun dagelijkse beslommeringen: armoede, prestatiedruk, mentale moeilijkheden, discriminatie en alle factoren die beperkend zijn voor hun ontwikkeling en welzijn.

Het projectidee van ‘de Trappen’ is jongeren in kwetsbare situaties een veilige plaats voor zelfontwikkeling te bieden, binnen de muren van het KMSKA. Daarmee willen ze een drempelverlagende werking voor deze doelgroep verzorgen, en hun beleid en programma op hen afstellen. Zo krijgen deelnemende jongeren inspraak in de programmatie en komen ze in contact met het museumgebouw, de museumwerking en de collectie via actieve kunstbeleving en co-creatie.

Door jongeren dergelijke inspraak te geven, willen ze talentontwikkeling nastreven en een breder publiek, dat niet vertrouwd is met musea, inspireren en aantrekken. Op dit moment heerst er enige terughoudendheid bij de jongeren; bestaat er een soort van wantrouwen maar vooral ook veel vooroordelen t.o.v. culturele instellingen. Dit beeld wil ‘de Trappen’ graag anders laten inkleuren door de jongeren zelf te stimuleren en met open armen te ontvangen. De deuren worden opengezet voor verschillende mogelijkheden: een hangplek, naschools afspreekpunt, optredens, festivals, workshops en meer. In 2023 werden al zo’n 1000 jongeren bereikt via o.a. 2 open workshops per week en 4 masterclasses per maand. In 2024 wordt het aanbod van ateliers, workshops en trapsessies in het KMSKA nog verder uitgebouwd.

Betrek jongeren bij kunst

Het project zal gedragen worden door een kerngroep van 25 jongeren, die samen met de museummedewerkers aan een programma werken voor een grotere doelgroep. Een eigen plek voor meer dan 200 kwetsbare jongeren binnen het museum om te creëren en kunst te ervaren. Ze worden hierbij ondersteund door professionals in de kunstwereld en in de (mentale) zorg. Er is plaats voor een focus op individuele talenten in combinatie met het stimuleren van een hecht groepsgevoel en het uit de comfortzone treden. “De Trappen” wordt gedragen door een breed partnerschap van KMSKA, Young Fenix, Betonne Jeugd, Permeke Bibliotheek, JOS en BAZZZ. De volwassen begeleiders stimuleren de autonomie, vertegenwoordigen de interne werking van het museum, etc. De betrokkenheid van jongeren bij de interne werking van het KMSKA is een extra motivatie om het project op lange termijn te ontwikkelen.

I SEE IDEA I DO: van idee naar actie maken jongeren het verschil

Naast de financiële steun biedt het Koningin Mathildefonds de jongeren ook professionele coaching aan bij het omzetten van hun idee naar concrete actie. Deze coaching raakt veel vaardigheden aan bijvoorbeeld op vlak van ondernemen en projectmanagement, waar jongeren nog lang voordeel uit kunnen halen. Dit traject wordt gespreid over een tiental maanden en bestaat uit collectieve workshops en individuele coaching.

Over het Koningin Mathildefonds

Het Koningin Mathildefonds, beheerd door de Koning Boudewijnstichting, steunt uitzonderlijke initiatieven in België die sociaal kwetsbare kinderen en jongeren mondiger maken - of ze nu een handicap hebben, uit een minder sterk sociaaleconomisch milieu komen, een migratietraject doorlopen... Drie jaar lang werkte het Fonds rond het thema 'I SEE IDEA I DO' dat geëngageerde jongeren steun en professionele coaching geeft bij het ondernemen en uitvoeren van concrete oplossingen voor lokale uitdagingen.