Recht op wonen voor iedereen

De CVSO Valkerij is een gevestigde waarde in Leuven. Deze coöperatieve vennootschap, gedragen door burgers, is eigenaar en beheerder van de Valkerijsite. Drie arbeiderswoningen, een oude drukkerij en een snoepfabriek werden er omgebouwd tot een locatie waar organisaties met een sociaal doel onderdak vinden. Momenteel zet de CVSO de schouders onder het project 10X1. Mede dankzij middelen van het Fonds Barones Monique van Oldeneel tot Oldenzeel, beheerd door de Koning Boudewijnstichting, zullen ze in tien jaar tijd minstens tien kleinschalige woningen realiseren voor dak- en thuisloze personen in Leuven.

“We waren op zoek naar een nieuwe dynamiek binnen de CVSO, naar een project dat mensen aanspreekt,” zegt Danny Wildemeersch, een van de bestuurders van de Valkerij. “Dat was kort na de dak- en thuislozentellingen in Leuven. Die resultaten waren een echte eyeopener en Stad Leuven nam initiatieven. De Valkerij heeft al 33 jaar ervaring met het renoveren en bouwen van panden met een sociaal oogmerk, dus we besloten die expertise in te zetten en woningen te bouwen. Ons project was geboren: 10X1. Iedereen heeft recht op wonen, ook wie om allerlei redenen niet zo vlot toegang heeft tot sociale huisvesting.”

Om het project vorm te geven, ging de Valkerij op zoek naar partners. Housing First Leuven, stad Leuven, AG Stadsontwikkeling Leuven en het architectenbureau DMOA worden allemaal lid van een consortium, getrokken door de Valkerij. Elke partner heeft een eigen rol. De architecten ontwerpen en begeleiden de bouw of renovatie van de woningen, met veel aandacht voor duurzaamheid en ecologie. Housing First Leuven zorgt voor toeleiding en begeleiding van de bewoners. Stad Leuven stelt gronden of leegstaande panden ter beschikking. AGSL zal hoofdhuurder zijn. “Ze engageren zich voor sociale verhuur,” zegt Danny, “daardoor vallen we onder een lager btw-tarief. Dat scheelt heel wat”.

De eerste stap was het zoeken van een geschikte locatie. Het oog viel op een stuk grond in de Galgebergstraat in Leuven, net buiten de ring. Voor de huidige bewoners van de Galgebergstraat werd een infomoment georganiseerd. “Projecten als dit kunnen soms voor onrust in een buurt zorgen,” legt Hilde Beckers, voorzitter van de Valkerij, uit. “De reacties waren uiteenlopend. Uiteraard komen er kritische vragen over de nieuwe bewoners en zijn mensen sceptisch. Met hun opmerkingen en bezwaren proberen we zo goed mogelijk rekening te houden. Maar er zijn ook veel positieve reacties. Een van de buurtbewoners organiseerde al een inzamelactie voor de toekomstige buren en we denken dat sommigen een engagement zullen willen opnemen.”

Het is duidelijk dat begeleiding van de bewoners belangrijk is om een project als dit te doen slagen. Housing First Leuven heeft daar veel ervaring in. Een multidisciplinair team van CAW Oost-Brabant volgt kwetsbare personen met psychische problemen of een verslaving die langer dan twee jaar dak- of thuisloos zijn. Zij begeleiden niet alleen de nieuwe bewoners, maar zetten ook in op het uitbouwen van een positieve relatie met de omgeving.

“Met de steun van de provincie Vlaams-Brabant organiseerden we ook nog een ronde tafel,” zegt Hilde. “Mensen vanuit verschillende disciplines namen daaraan deel: aannemers, architecten, straathoekwerkers, ambtenaren, … We luisterden ook naar de doelgroep, langdurig daklozen, en wonnen advies in bij het Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen van de Provincie Vlaams-Brabant.” “Het is absoluut belangrijk dat de woningen voldoen aan de noden van de toekomstige bewoners. En verder kiezen we zoveel mogelijk voor duurzaamheid, met zonnepanelen, goede isolatie, een regenwaterput en noem maar op,” voegt Danny toe.

Momenteel is alles klaar om te starten. Op het stuk grond in de Galgebergstraat kan de Valkerij drie kleinschalige wooneenheden plaatsen. Er is contact met een aannemer die de woningen al in het najaar kan realiseren. “Niet slecht eigenlijk, voor een relatief kleine organisatie als de Valkerij,” zegt Danny. “Als alles goed gaat, hebben we eigenlijk drie woningen gerealiseerd in twee jaar tijd. De middelen komen van onze aandeelhouders en van allerlei subsidies, onder meer van de Provincie Vlaams-Brabant. De steun van de KBS kwam dus erg goed van pas.” Het Fonds Barones Monique van Oldeneel tot Oldenzeel steunt organisaties die de woon- en leefomgeving van mensen in armoede verbeteren of die huisvesting voorzien voor kwetsbare personen.

De laatste kaap die nog genomen moet worden, is de definitieve goedkeuring van de bouwaanvraag. “Het zal een opluchting zijn als we groen licht krijgen,” vertelt Hilde. “Zodra dat gebeurt starten we met een campagne, ook in de buurt. En we organiseren een feest op de wei. We laten niet alles aan een aannemer over maar zullen ook zelf de handen uit de mouwen steken. We moeten een haag planten van zo’n 120 meter. Gelukkig kunnen we daarvoor een groepje vrijwilligers optrommelen. Iedereen wil voluit gaan voor 10X1.”.