Bij CREAVES worden wilde dieren verzorgd om opnieuw vrijgelaten te worden

Samen met andere Waalse centra vangt CREAVES inTemploux gewonde of verzwakte wilde dieren op. Alles draait erom ze weer gezond te maken en terug vrij te laten in de natuur. Dat vraagt om medicijnen, aangepaste voeding en gespecialiseerd materiaal — grotendeels voorzien door vrijwilligers. In 2024 kon het centrum dankzij het Fonds Eole-Lien Solidaire, beheerd door de Koning Boudewijnstichting, acht professionele broedkasten aankopen. Die draaien nu op volle toeren en vormen een echte kraamafdeling voor jonge vogels. 
 

“De komende dagen wordt het heet. We verwachten veel jonge mezen, mussen en gierzwaluwen die uit hun nest vallen en dorstig zijn,” zegt Romain De Jaegere. In amper twintig minuten komen drie mensen langs met een gewond dier: een jonge kauw met nog weinig veren, een vergiftigde egel en een mus met een gebroken poot. Een vrouw vraagt of ze haar kauw later kan ophalen. Romain legt vriendelijk uit dat het dier samen met andere kauwen zal worden vrijgelaten — het draait hier immers om herstel en terugkeer naar de natuur. 

“Vorig jaar kwamen hier 3.406 dieren binnen, waaronder 1.228 egels,” vertelt Romain. “We krijgen aanvragen van ver, zoals Virton en Doornik. In mei, juni en juli — onze drukste maanden — hebben we soms 30 tot 40 dieren per dag. Dan zouden we eigenlijk 15 voltijdse medewerkers nodig hebben!” 

Toch is er maar één vaste medewerker naast Romain. De rest zijn vrijwilligers. “Ik coördineer een honderdtal gemotiveerde mensen, maar hun beschikbaarheid varieert sterk.” Het is puzzelen met de uurroosters." Marie, 30 jaar, loopt stage als dierenverzorgster. Met handschoenen aan voedt ze met een pincet en spuitje zeven of acht jonge pimpelmezen die gretig hun snaveltjes openen. Het werk neemt een groot deel van haar namiddag in beslag, want in dezelfde container zitten ook jonge merels, groenlingen, spreeuwen… allemaal even hongerig.  

Zorg- en vrijlatingsprotocollen 

Sommige vogels verblijven in professionele broedkasten: glazen, zacht verlichte boxen met een digitaal scherm dat de temperatuur en luchtvochtigheid aangeeft. Deze acht broedkasten van verschillende grootte werden in 2024 aangekocht met steun van het Fonds Eole-Lien Solidaire, beheerd door de Koning Boudewijnstichting. Het Fonds stimuleert ethische en solidaire projecten rond energie en biodiversiteit in de regio Namen, met name in Temploux en omgeving. "Ik ben hier heel graag," zegt Marie. "Je moet veel voeden en schoonmaken, maar ook goed observeren en rapporteren aan de verzorgers, zodat zij de protocollen van de dierenarts kunnen toepassen. Het moeilijkste zijn de euthanasieën, als er echt niets meer te redden valt…" 

Corine, 64 jaar, is al meer dan drie jaar vrijwilliger. Met een tuinslang reinigt ze grondig de kooien van marters en wezels die aan het centrum zijn toevertrouwd. Eén werd gevonden in een doos op een snelwegparking, de anderen werden verjaagd door renovatiewerken. Corine, verpleegkundige en leerkracht, kreeg een burn-out maar vindt hier opnieuw zingeving. "Injecties geven en wonden verzorgen kende ik al ! Maar sinds ik hier kom, lees ik veel over dieren, ga ik op natuurexcursies, herken ik vogelzang… Ik heb weer zingeving gevonden." 

Tegenslagen en toekomstplannen 

Plots verschijnt Anthony aan de deur van de verzorgingsruimte. Hij heeft moeite om het te zeggen: de rode wouw is gestorven! Deze zeldzame roofvogel werd hier twee maanden verzorgd na een schotwond. Zijn gebroken vleugel was succesvol geopereerd, hij herstelde goed en zou komend weekend worden vrijgelaten. Iedereen is verbijsterd. Anthony is geëmotioneerd. "Zo’n nieuws slaat in als een bom," zucht Romain, die ook aangeslagen is. "Maar dat is het leven in CREAVES: veel vreugde, het gevoel van zinvol werk te doen, maar ook onvermijdelijke tegenslagen… We moeten het moreel weer opkrikken." 

Binnen enkele maanden verhuist CREAVES van zijn huidige locatie op het platteland naar een voormalige steengroeve in Floreffe: acht hectare, inclusief een verlaten waterplas. Met deze nieuwe locatie wil het CREAVES zijn educatieve rol versterken: meer publieke wandelingen organiseren, het ecologisch herstel van het terrein aanpakken, een vogelringstation installeren, en het publiek bewust maken van de juiste omgang met wilde dieren. Er is werk aan de winkel! 

Vandaag dekt de subsidie slechts 35% van de kosten, met een gemiddelde opvangkost van 62 euro per dier. Medicatie en voeding – vaak zeer specifiek – vormen de grootste kosten. En dan is er nog het project voor de aankoop van een röntgentoestel (50.000 euro), waar Romain en zijn team veel van verwachten. "Het zal de diagnose versnellen. We hoeven dan niet meer telkens externe dierenartsen in te schakelen. Meer dieren zullen gered worden." En dat is uiteindelijk het belangrijkste.